Sosyal medya çağındayız.
Elimizde telefon, gözümüz ekranda, anı yakalayıp hemen paylaşma heyecanı içindeyiz.
Market kuyruğunda bağıran adam, sokakta tartışan çift, kafenin köşesinde ilginç giyimli biri…
“Bu kaçmaz!” diyoruz. Hemen kaydediyoruz; sonra bir “reels”, bir “story”, hatta belki bir YouTube Shorts...
Peki, paylaştığınız bu görüntü aslında hukuken suç olabilir mi?
Cevap kısa ve net: Evet, olabilir.
Türk hukukunda bir kişinin görüntüsü, sesi ve hatta silueti bile kişilik haklarının bir parçasıdır.
Türk Medeni Kanunu’nun 24. maddesi, kişilik haklarını korur. Bu da demektir ki, birinin açık rızası olmadan onun görüntüsünü ya da sesini sosyal medyada paylaşmak hukuka aykırı olabilir.
“Ama sokaktaydı, herkes görüyordu…”
Bu çok duyduğumuz bir savunma.
Evet, kişi kamuya açık bir alanda bulunuyor olabilir. Ancak bu durum, görüntüsünün milyonlara izletilmesine otomatik bir onay verdiği anlamına gelmez.
Özellikle o kişinin küçük düşürüldüğü, alaya alındığı, izinsiz teşhir edildiği durumlarda kişilik hakkı ihlali doğar.
Aynı zamanda Türk Ceza Kanunu’nun 134. maddesi, “özel hayatın gizliliğini ihlal” suçunu düzenler.
Bir kişinin sesini veya görüntüsünü rızası olmadan kaydetmek ve paylaşmak, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası gerektirebilir.
Özellikle kişinin haberi olmadan yapılan gizli çekimler ve teşhir niteliği taşıyan paylaşımlar, ciddi sonuçlar doğurur.
“Sadece gülmek içindi…” demek kurtarmaz.
Amaç eğlenmek, şaka yapmak ya da farkındalık yaratmak olabilir. Ancak bu, hukuki sorumluluğu ortadan kaldırmaz.
Mizahın da sınırı vardır, özellikle de bir başkasının yüzü, sesi, hayatı söz konusuysa.
Peki Ne Yapmalıyız?
-
Görüntü paylaşmadan önce düşünün:
Tanınabilir mi? Rahatsız edici mi? Rızası var mı? -
Bulanıklaştırma kullanın:
Tanımadığınız kişilerin yüzlerini gizlemek artık teknolojiyle çok kolay. -
Kameranızı bilinçli kullanın:
Özellikle çocuklar, yaşlılar, özel giyimli kişiler ya da duygusal anlar içeriyorsa, çekmekten bile kaçının.
Son Söz: Paylaşmadan Önce, Düşün!
Sosyal medya, özgürlük alanı.
Ama bu özgürlük başkasının hakkını ihlal ettiğinde, artık adı özgürlük olmaktan çıkar.
Unutmayın: Görüntü izinsizse, paylaşım keyfi değil; potansiyel bir hak ihlalidir.
Aksi hâlde, ekranın öbür tarafında sizi bir dava süreci bekliyor olabilir.
Bu nedenle o videoyu paylaşmadan önce iki kez düşünün!
Sevgilerle,