Bir zamanlar yenidoğan bebeğini sakinleştirmekte çok zorlanan bir anne olarak sizlerle bu yazımda bu konuyu paylaşmak istedim. Eğer siz de bu konuda zorluk yaşıyorsanız, aşağıdaki önerilere bir göz atmanızı tavsiye ederim.Dünyaca ünlü pediatrist ve Mahallenin En Mutlu Bebeği yazarı Dr. Harvey Karp yaptığı araştırmalarda, koliğin ana sebebinin, huysuz bebeklerin sakin kalmak için rahimde hissettikleri şeye ihtiyaç duymaları olduğuna inanıyor.
Bu nedenle bebeğin kendisini doğumdan sonraki ilk üç-dört ayda hala rahimde hissedebilmesi için 5 temel prensip geliştirmiş:
• Kundaklama ( sarmalanmışlık hissi) Kollardan sıkı,bacaklar esnek!
• Yan ya da yüzükoyun tutuş uyutmak için değil sakinleştirmek için!
• Sallanma( ritmik ve monoton)
• Şşş sesi-beyaz gürültü ( bebeğin en sevdiği ses)
• Emme ( meme,parmak,emzik)
Bu 5S yöntemi ile amaç, sakinleşme refleksini harekete geçirerek, huysuz ve ağlayan bebeğinizini sakinleştirmektir.
Gelelim, sırayla bu adımları ne olduğunu anlamaya...
1. Kundaklama
Kundaklama,bebeğin kendini anne karnında hissetmesini sağlayarak sakinleştirme refleksini harekete geçiren, 5 S yönteminin ilk adımıdır. Bebeklerin çoğu, kundağa sarılmaya karşı başlangıçta tepki gösterir, buna hazırlıklıklı olun.Dr. Karp, bebeğin gündüz ve gece her uykuda kundaklanmasını önerir. Kundaklanan bebeğin uyku sırasında her zaman sırt üstü yatırılması gerekir. Kundağın doğru şekilde yapılması çok önemlidir( kollardan sıkı, bacaklardan gevşek olacak şekilde)
2. Yan ya da Karın Üzeri- Ama asla Uyumak için Değil!
• Sırtüsü yatmak, UYUMAK için tek güvenli pozisyondur. Bir bebeğin huysuzluğunu gidermek için ise en kötüsüdür diye belirtir Dr. Harvey Karp. Huzursuzlanan bebekler, sırtüstü pozisyonda kendilerini düşüyormuş gibi güvensiz hissederler.
• Ağlayan bebeğinizi sakinleştirmek için en iyi pozisyon, kundak yaptıktan sonra yan ya da karın üstü pozisyonda tutmanız veya omzunuzun üzerine yerleştirmeniz olacaktır.
• Bebeğinizi yan ya da karın üzeri yatarken ASLA yalnız bırakmayın ( Ani bebek ölümü ve boğulma riski sebebiyle) Bebeğiniz uyuduğunda sırt üstü pozisyonda yattığından emin olunuz.
3. ŞŞŞ/ Beyaz Gürültü
• Bir bebek için güçlü bir “şşş “ sesi, huzurun sesidir. Bunun sebebi de, anne karnındayken duydukları sesin, elektrikli süpürgeden bile daha yüksek olmasıydı. Bu yüzden, sanılanın aksine, sessiz odalar bebekleri bir parça kızdırabiliyor.
• Bir bebek ağladığı zaman sakinleştirme refleksini harekete geçirmek için gereken sesi, bebeğinizin kulağına eğilerek yüksek sesle “Şşşşşş” sesi çıkararak yaratabilirsiniz. Bebeğiniz sakinleşir sakinleşmez, sakinleştirme refleksini açık tutmak için duş sesi yüksekliğinde ( 65- 70 desibel) olan beyaz gürültüyü arkada planda açık tutabilirsiniz.
• En iyi beyaz gürültü, bebeğin anne karnında duyduğu sesi taklit eden sestir. Beyaz gürültü, tıpkı kundakta olduğu gibi günde 24 saat kullanılmaz. Beyaz gürültüyü, ağlama nöbetlerinde bebeğinizi sakinleştirmek için ve gece -gündüz uykusu esnasında ( arka planda kısık seste) kullanabilirsiniz.
• Beyaz gürültü sesi için ses makinelerinden, CD, mobil uygulamalardan, MP3 ten faydalanabilirsiniz. Eğer telefondan açıyorsanız, radyasyondan dolayı telefonunuzu mutlaka uçak moduna getirin.Nedir beyaz gürültü sesleri? Deniz,yağmur,rüzgar sesi, radyo dalgası, aspiratör, fön makinesi, duş sesi gibi rahatlatıcı seslere verilen ad. Dr. Karp , en azından bebeğinizin 1. yaş gününe kadar beyaz gürültüden faydalanmanızı öneriyor. Ya buna bağımlı olursa,
o zaman ne yaparız dediğinizi duyar gibiyim. :-) Buna bağımlı olacak diye korkmayın.
Peki bu sesten vazgeçirmek için ne mi yapacaksınız?
• Sadece sesi yavaş yavaş azaltarak çalın, bir ila iki hafta içerisine tarih olacaktır.
• Bir hastalık/ gezi esnasında yeniden kullanmak isterseniz, birkaç gün sesi önceki yüksekliğinde
çalabilirsiniz.
4. Salınım
Bebeğinizin baş ve boynunu destekleyerek hafifçe sallamanız anne karnı ortamını taklit ederek bebeğinizin sakinleşmesine yardımcı olur. Bu sallama hareketinin, ritmik ve salınım şeklinde olması tavsiye edilmektedir.Salıncaklar, araba koltuklarından daha güvenlidir, yine de bebeğinizi salıncakta uyutacaksanız, bunu güvenli bir şekilde yapmalısınız. Dr. Karp ‘ın salıncağın güvenli kullanımı ile ilgili bazı önerileri;
• Sadece yana yatık türde bir salıncak kullanın.
• Salıncağı kullanmadan doktorunuzun onayını alın.
• Sallanan bebeğinizin kundağa sarıldığından ve emniyet kemeri ile düzgünce bağlandığından emin olun.
• Bebeğiniz salıncaktayken, guruldamayı andıran beyaz gürültü kullanın.
• Salıncakta öncelikle yüksek hız kullanın. Yavaş hız, sakinleştirme refleksini harekete geçirmek için aleladedir.
• Sallanan bebeğinizi asla yalnız bırakmayın.
5. Emme
Bebeğinizi emzirin veya emzik verin. Emme 5. kuraldır, fakat bu, onu en son sırada yapmanız anlamına gelmez.Dr. Harvey Karp, 5S yöntemi doğru uygulanırsa, bebeklerin %98 oranında etkili olduğunu belirtmektedir.Eğer kuralları doğru olarak yaptığınızdan eminseniz, herhangi bir sağlık sorunu( gıda alerjisi,kulak enfeksiyonu, gibi) olup olmadığını anlamak için Dr. Karp, doktorunuzla iletişime geçmenizi önermektedir.
Lesli Maya
Uyku Danışmanı
Instagram/tatliuykusirlari
[email protected]
