Ekran bağımlılığı; çağımızın en büyük problemlerinden biri olup, hem biz yetişkinlerin hem de çocukların hayatını bir hayli etkilemektedir. Ebeveynler, bu davranışı ya da bağımlılığı yasaklayarak başa çıkmaya çalışsalar da, ne yazık ki yasaklamak çare değil!
Bu tür yasaklar, çocuklarda daha çok ilgi uyandırır. İçinde bulunduğumuz teknoloji çağında, çocukların akranları ile ortak paylaşım noktası ekranlardır. Örneğin; yeni çıkan bir bilgisayar oyunundan tüm akranlarının haberinin olması ve kendi aralarında o konuyla ilgili sohbet ederken çocuğunuzun bu iletişime dâhil olmaması, kendi dünyası için hayli üzücü olabilir.
Peki, Neler Yapmalıyız?
Yapılması gereken en önemli şey; ekran karşısında geçen süreyi daha iyi planlamaktır.
3-6-9-12 Kuralı Nedir?
Psikiyatrist S. Tisseron'un çocuklarda ekran kullanımının nasıl olması gerektiğiyle ilgili önerdiği kuraldır.
Bu kural;
- 3 yaşından küçük çocukların duygusal olarak olgunlaşmadıkları ve kurguyu gerçeklikten ayırt edemedikleri için televizyon izlemeleri önerilmez.
- 6 yaştan küçük çocukların bilgisayar ve konsol oyunlarını oynamamaları tavsiye edilir. Video oyunları, onları diğer tüm etkinliklerden kopartacak kadar bağımlılık yapma riski olduğu için önerilmez. Oyun çağı dediğimiz bu yaşlara kadar fiziksel oyunlara olabildiğince katılımın olması önerilir.
- 9 yaşından önce, çocukların internette yanlarında bir yetişkin olmaksızın tek başlarına gezinmemeleri önerilmez. Bu yaştaki çocuklar; internette dolaşan pek çok bilgiyi işlemeye hazır değillerdir. Bu nedenle 9 yaş öncesinde bilgisayarda tek başına araştırma yapmamaları önerilir.
- 12 yaşından önce çocukların sosyal medya platformlarında yer almamaları ve kendilerine ait hesaplarının olmaması gerektiği anlatılmaktadır.
Erken yaşlarda ekran karşısındaki sürenin artması, çocuklarımızın dikkat düzeylerini olumsuz etkilediği gibi, zihin gelişimini de olumsuz etkilemektedir. Bu birçok araştırmayla kanıtlanmıştır.
- Arkadaşlarıyla vakit geçirebilecekleri sosyal ortamlar yaratın.
- Ebeveyn ile çocuğun ortak katılımı ile çocuğunuzun hangi saatlerde ve hangi zaman dilimlerinde bilgisayar, telefon, tablet kullanacağını belirleyen bir çizelge yapabilirsiniz.
- Ekran karşısında çocuklarınızın kaliteli içeriklere maruz kalması çok önemlidir. Çocuklarınızın ilgi duyduğu oyun, film vs... kendisine zarar verecek herhangi bir unsur(sosyal, duygusal ve psikolojik anlamda) olmadığından emin olunuz.
- Ebeveyn ve çocuğun ortak katılımı ile kaliteli zaman planlanması yapılabilir. (Birlikte kitap okuma ve oyun oynama saatleri gibi…)
- Günde en az 1 saat, fiziksel aktiviteye yönelik bir uğraş edinmesini sağlayabilirsiniz.
- Son ve en önemlisi ise aileler çocuklarına olumlu model olmalıdırlar.
UNUTMAYIN! 0-18 ay, bebeklerin beyinlerinin en hızlı geliştiği dönemdir. Bu dönemde bebek kesinlikle her türlü ekrandan uzak tutulmalıdır. Ebeveyn ile etkin diyalog bu dönemde çok önemlidir.
Instagram: psikologtugbacevik
