'Dijital ekran sendromu' dediğimiz rahatsızlık aslında uzun süre ekrana maruz kalan gözlerde; kuruluk, yanma, batma, yabancı cisim hissi, kızarıklık, rüzgar veya sigara dumanından rahatsızlık, göz çevresinde mukus iplikçiklerin oluşması ve/veya kontakt lens kullanmakta zorluk gibi semptomlara yol açan tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlıktır.
Pandemi öncesi yapılan güncel bir çalışmada internete bağlı cihaz kullanımında 2012 yılına kıyasla % 42 artış görüldüğü bildirilmiş olup; Türkiye'de iletişim araçlarının ortalama günlük kullanım süreleri ise; bilgisayar ve internet kullanımı 4 saat 37 dk, akıllı telefoon 2 saat 51 dakika, sosyal medya kullanımı 2 saat 56 dakika, internet kullanıcılarını televizyon izleme süresi 2 saat 17 dk olarak kaydedilmiştir. Pandemi sürecinin her yaş grubunun ekran alışkanlıklarının ne denli değiştirdiğini düşünecek olursak bu istatiksel verilerin günümüzde çok iyimser kaldığından eminiz.
Normal şartlarda dakikada refleks olarak 12-15 kez göz kırparak ve gözyaşı film tabakasının homojenliğini bozmadan 15-45 saniye boyunca kornea yüzeyinin üzerinde kalmasını sağlayarak konforlu bakış ve net görüş sağlıyoruz. Ancak dikkatle bir noktaya odaklanmak, bilgisayar ekranı karşısında uzun süreli zaman geçirmek göz kırpma sayısını saatte 900 defadan, 100 defa göz kırpmaya kadar indiriyor. Dolayısı ile biz göz hekimleri; bahsi geçen sürelerde dijital ekran karşısında zaman geçiren ve göz kuruluğu yaşayan ve sıkıntılarının aslında tam olarak neden kaynaklandığının farkında olmayan hastalarla çok sık karşı karşıya kalıyoruz.
Göz kuruluğunda; altta yatan sebep dijital ekranlar ise mümkün olduğunca kullanımını azaltmak önemlidir. Bilgisayar karşısında mecburen saatler geçirmek zorunda isek de 20 dakikada bir en azından 20 saniye ara verip uzak bir noktaya odaklanıp göz kırpma hareketini yapmak hayatımızı kolaylaştıracak ve ağır kuru göz olgusuna dönüşümü engelleyecek basit bir bir davranış şeklidir. Yoğun çalıştığımız ve çok okuduğumuz bir günün akşamı arka arkaya film/dizi izleyerek ya da sosyal medyada zaman geçirerek sonlandırmak yerine; erken yatıp uyumalıyız.. Gün içinde her fırsatımızda elimize cep telefonumuzu alıp baktığımızı düşünecek olursak gözlerimizi dinlendirmek için uyku süresinin ne kadar önemli olduğunu anlarız.
Göz kuruluğu tedavisinde amaç göz yüzeyinin nemli kalmasını sağlamak olduğundan; göz kuruluğu şikayetleri ile gelen hastalara; oküler yüzeyi nemli tutabilmek için, gözyaşının yerini tutan yapay gözyaşı damlası / jeli ve bazen ileri olgularda gözyaşı yapımını arttıran birtakım ilaçlar da önermekteyiz. Daha ağır olgularda ise yine mevcut gözyaşını korumak amacıyla, gözyaşını gözden uzaklaştıran küçük kanalcıkları basit bir işlemle geçici veya kalıcı olarak kapama işemi önerilebilir. Ayrıca özellikle geceleri uyudukları odanın nemlendirici cihazlarla nemlendirilmesi, soğuk su ile yüz yıkama ve göz kapakları üzerine soğuk kompres uygulaması da faydalı olabilecek akılda tutulması gereken pratik bir bilgidir.
Gözlerde yanma, batma hissi artık gözümüzün yorulduğuna ve dinlenmeye ihtiyacı olduğu anlamına gelen bir ikazdır. Bu ikazı lütfen önemseyelim...
