Çocuk yetiştirme konusunda ne kadar hassas olsak da, hepimiz bazen yanlış davranabiliyoruz. Duygusal veya fiziksel olarak zorlandığımız zamanlarda,
normalde gösterdiğimiz şefkati ve nezaketi çocuklarımıza yansıtamayabiliyoruz. Bu noktada anne ve babaların şunu bilmesi gerekiyor:
BAZEN YANLIŞ ŞEYLER SÖYLEMEK YA DA YAPMAK SORUN DEĞİL!
Hepimiz insanız ve her zaman, her durumda doğru
davranamayabiliriz. Öncelikle bunu kabul etmeliyiz. Yanlışımızdan ötürü utanç ve suçluluk duymak yerine, büyük resmi aklımıza getirmeliyiz.
Çocuklarımıza karşı genel anlamda tutarlı, sevecen, ilgili ve şefkatli miyiz?
Onlara güvende, seviliyor ve kabul görüyor olduklarını hissettiriyor muyuz?
Onları kendilerini ortaya koymaları konusunda cesaretlendiriyor muyuz?
Eğer bu sorulara verdiğiniz cevaplar evet ise, harika! Zaman zaman ortaya koyduğunuz olumsuz tutumlar veya söylediğiniz yanlış cümleler için kaygılanmanıza gerek yok! Arada bir ortaya çıkan kusurlar, genel tabloyu değiştirmeyecektir.
Ancak yine de çocuğunuzu olumsuz etkileyen cümleler ve tutumlar hakkında daha dikkatli olmanızda fayda var. Gelin bu tehlikeli cümlelere birlikte bakalım:
Arkadaşın Senin Gibi Yapıyor mu Hiç? Çocuğunuza söyleyebileceğiniz en tehlikeli cümlelerin başında, "Arkadaşın ne kadar uslu, senin gibi yapmıyor:' şeklindeki kıyaslama cümleleri geliyor. Bu hatalı yaklaşım; çocuğunuzda özgüven eksikliğinden tutun da, yetersiz hissetmeye, içe kapanmaya ve saldırganlığa varana kadar pek çok olumsuz etki yaratıyor. Bu nedenle çocuğunuzu kimse ile kıyaslamamalı, her çocuğun farklı olduğunun bilincine varmalısınız.
Çünkü Ben Öyle İstiyorum!
Çocuğunuzdan bir şey istediğinizde, doğal olarak size "neden'' diye soracaktır. Eğer geçerli bir açıklama yapmazsanız; çocuğunuzu hem merak içinde bırakır, hem de onun güvenini kırarsınız. Ayrıca istediğiniz gibi davransa bile, bunun nedenini bilmeden hareket etmesine yol açarsınız. Bu nedenle, mümkün olduğunca istediğiniz şeyin nedenini açıklamak için çabalamalısınız.
Sana Söylemiştim! Çocuğunuzun yapmış olduğu bir hataya cevap olarak, suçlayıcı bir tavırla "Ben sana demedim mi?" gibi sözler sarf etmek en büyük yanlışların başında geliyor.
Bunun yerine yapmanız gereken şey; çocuğunuzun yapmış olduğu hatadan kendi çabasıyla kurtulmasını beklemek! Bunu tek başına yapamıyorsa, ona doğru yolu bulması için yardım edebilirsiniz.
Hep Aynısını Yapıyorsun, Hiç Beceremedin ki! Bu tür eleştiri cümleleri, çocuğunuzun kendini belirli kalıplar içerisine koymasına ve kendisiyle ilgili "Ben zaten beceriksizim:' gibi yersiz çıkarımlara varmasına yol açacaktır. Onun daha küçük yaştayken kalıplaşmış düşüncelere sahip olmasını istemezsiniz.
Bunu Yapmazsan, Diğerini Yapamazsın! "Yemeğini yemezsen, oyun oynayamazsın:' gibi olumsuz ve şartlı cümleler kullanmak; çocuğunuzu hem tehdide alıştırır, hem de yaptığı her şeyden sonra bir ödül beklemesine neden olur. Bunun yerine, "Önce yemek yiyelim, sonra da oyun oynarız:' gibi olumlu ve teşvik edici cümleler kullanmak, çocuğunuzun görevlerini çok daha hevesle yapmasını sağlayacaktır.
Dur Yardım Edeyim! Çocuğunuz bir şey için çabalarken ona yardım etmeyi teklif ettiğinizde, aslında "Kendi başına yapamazsın:' mesajını vermiş oluyorsunuz. Bu şekilde onun kendini yetersiz hissetmesine neden olmak yerine, tek başına bir şeyler yapmasına izin vermelisiniz.
Eğer Dediğimi Yapmazsan Seni Sevmem! Bu cümle size göre masumane bir teşvik cümlesi gibi görünebilir ancak çocuğunuz için onu sevmeme ihtimaliniz olduğu anlamına geliyor. Ve emin olun sizin sevginiz çocuğunuzun sağlıklı gelişimi için öncelikli koşul! Bu nedenle asla çocuğunuz üzerinde "Seni sevmem:' diyerek baskı kurmaya çalışmamalısınız.
Bir Şeyin Yok, Geçti Bile! Başına bir şey geldiğinde, çocuğunuzu canının acımadığına dair kandırmaya çalışmak, ona anlaşılmadığını ya da önemsemediğini hissettirir.
Çocuğunuzun bu şekilde yanlış düşüncelere girmemesi için yapmanız gereken şey; "Eminim acıyordur ama biraz sabırlı olursan geçecek!" gibi cümleler kullanıp, ona şefkat göstermektir.
Hasta Olursun, Sonra Doktor İğne Yapar! "Çoraplarını çıkartırsan karnın ağrır, seni hastaneye götürürüz:' gibi cümlelerle çocuğunuzun kendine zarar verecek şeyler yapmaması için uğraşıyor olabilirsiniz. Ancak çocuklar hastaneyle ve doktorla korkutulduğu zaman, hayatları boyunca hastanelerden nefret etmeleri mümkün!
Git Başımdan! Bazen dinlenmeye ihtiyacınız olabilir veya TV karşısına geçip rahat rahat izlemek istiyor olabilirsiniz. Ancak çocuğunuzun size ve ilginize ihtiyaç duyduğunun farkına varmalısınız.
Nef 22 Ataköy Psikolojik Danışmanlık
İletişim: 0212 560 93 30
