Türkiye’nin çok sayıda F-35 savaş uçağı sipariş ettiğini ve bunun için ciddi bir yatırım yapıp bazı ödemeler gerçekleştirdiğini hatırlatan Trump, yaşanan durumun oldukça zor olduğunu belirterek şöyle konuştu: “Türkiye’yi suçlamıyorum, çünkü bir çok durum var. Obama Yönetimi döneminde bir çok problem ortaya çıktı.” Başkan Trump, CAATSAA (ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası) kapsamındaki olası yaptırımların uygulanmasına ne zaman karar vereceğini söylemekten de kaçındı.

YAPTIRIM UYGULAMAMA ŞARTI

Öte yandan, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, önceki gün S-400’lere ilişkin Bloomberg televizyonuna kritik bazı açıklamalar yapmış, Kevin Cirilli’ye verdiği röportajda şunları söylemişti: “Türklere S-400’ün aktive edilmesinin kabul edilemez olduğunu açıkça belirttik. F-35 programını engelleyerek zaten bir adım attık. Daha fazla yaptırımlar da olabilir ancak asıl istediğimiz S-400’lerin operasyonel olmaması. Bizim amacımız bu; Türklere aylardır bunun F-35 ile uyumlu olmadığını söylüyoruz. Bazı parçaları alıyorlar ancak bu kararı gözden geçirmelerini istiyoruz.”

TRUMP’IN RİCASIYLA TELEFON AÇTI

Pompeo’nun bu sözleri basında yer almadan hemen önce, Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham’ın Başkan Donald Trump’ın talebi üzerine Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nu aradığı iddia edilmişti. Graham’ın mevkidaşına “S-400 hava savunma sisteminin operasyonel kılınmaması halinde yaptırımların uygulanmayacağını söylediği” öne sürülmüştü. Graham da konuya ilişin Defence One sitesine verdiği demeçte, “S-400’ü aktive etmezlerse yaptırımların uygulanması için bir sebep yok. Umudum Türkiye’yi sistemi aktive etmemeye ikna etmek; çünkü bu ilişkiler için çok zarar verici bir gelişme. Türkiye’ye S-400’ü bir kenara bırakalım ve serbest ticaret anlaşması müzakerelerine başlayalım teklifinde bulundum” demişti.

TÜRKİYE’YE AÇIK AÇIK HAK VERMİŞTİ

ABD Başkanı Trump’ın S-400’lerle ilgili Türkiye’ye yaptırım uygulamak istemediği biliniyor. Japonya’daki G20 Zirvesi sırasında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’la yaptığı görüşmenin ardından düzenlediği basın toplantısında, selefi Barack Obama’nın Türkiye’ye ABD yapımı Patriot’ları satmadığını ifade etmişti. Türkiye’nin mecburen Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın aldığını vurgulayan Trump, “Obama adil davranmadı, Erdoğan’ın suçu yok, Türkiye’ye haksızlık edildi” demişti.

O GÖRÜŞMEDEN FLAŞ AYRINTILAR

Bu görüşmeye ilişkin önceki gün NBC News’te kritik bir iddia yayınlanmıştı. Buna göre; Erdoğan, Trump’a “Yaptırım kararı alırsanız misillemede bulunuruz” diye gözdağı verdiği de öne sürülmüştü. Erdoğan’ın yaptırımlar karşısında atacağı adımlar arasında, Türkiye’yi NATO’dan çekme ve ABD’yi İncirlik Hava Üssü’nden çıkarma gibi alternatifler bulunduğu iddia edilmişti. Görüşmede Erdoğan’ın Trump’ı övdüğü de ifade edildi. Haberin dayandırıldığı kaynaklara göre Erdoğan, Trump’ın
“deneyimli uzlaşmacı” imajına hitap etti. Trump’a selefi Barack Obama’dan daha iyi bir işadamı olduğunu söyleyen Erdoğan, yaptırımları önlemek için bir anlaşmaya varmaları gerektiğini ifade etti.