İlk adım: Hemen yardım isteyin
Zehirlenme şüphesi varsa vakit kaybetmeden 112 Acil aranmalı. Türkiye’de ayrıca Ulusal Zehir Danışma Merkezi (UZEM) 114 hattı da 7/24 danışmanlık sağlıyor. Yetkililer, belirtiler hafif görünse bile profesyonel destek alınması gerektiğini vurguluyor.
Yanlış müdahalelerden kaçının
Sağlık uzmanları, zehirlenme durumunda kişiyi kusturmaya çalışmanın ya da bilinçsiz kişiye yiyecek-içecek vermenin tehlikeli olabileceğini belirtiyor. Özellikle kimyasal madde veya ilaç yutulmuşsa, yanlış bir hareket durumu ağırlaştırabilir.
Zehirlenmenin türüne göre dikkat edilmesi gerekenler
-
Gıda zehirlenmesi: Bulantı, kusma, ishal gibi belirtiler görülebilir. Kişi dinlenmeli, susuz kalmaması sağlanmalı ve tıbbi yardım alınmalıdır.
-
Gaz zehirlenmesi (ör. karbon monoksit): Kişi derhal temiz havaya çıkarılmalı, ortam havalandırılmalı ve acil yardım çağrılmalıdır.
-
Kimyasal/ilaç zehirlenmesi: Ambalaj veya ilaç kutusu saklanmalı; sağlık ekiplerine bilgi vermek için hazır bulundurulmalıdır.
Belirtileri ciddiye alın
Baş dönmesi, bilinç bulanıklığı, nefes darlığı, şiddetli karın ağrısı, nöbet gibi belirtiler acil müdahale gerektirir. Uzmanlar, “Erken müdahale hayat kurtarır” uyarısında bulunuyor.
Önlem hayat kurtarır
Yetkililer, zehirlenmeleri önlemek için temizlik ürünlerinin ve ilaçların çocukların ulaşamayacağı yerlerde saklanmasını, gıdaların uygun koşullarda muhafaza edilmesini ve bacalı cihazların düzenli bakımının yapılmasını öneriyor.
Zehirlenme şüphesinde en güvenli yol, uzmanlara başvurmak ve talimatlarına uymak. Panik yerine doğru bilgiyle hareket etmek, olası riskleri en aza indiriyor.