Daha çok ışık, daha fazla renk, sosyal ilişkilerin ve doğa ile temasın artması, tatil, deniz gibi farklı ortamlar ve uyaranlar duyusal sistemleri uyararak, ruh halini canlandırır. Ancak bu durum yalnızca psikolojik değil, aynı zamanda nörobiyolojik temellere de dayanır. Beynimizde ruh halimizi, motivasyonumuzu ve sosyal ilişkilerimizi etkileyen kimyasallar vardır: Serotonin, dopamin, endorfin ve oksitosin. Güneş ışığı, bu kimyasalların üretimini doğrudan veya dolaylı olarak artırır ve iyi hissetmemizi sağlar. Mevsim geçişlerinde gün ışığının azalmasıyla birlikte bu kimyasalların üretimi de azalmaya başlar. Melatonin ve serotonin dengesi bozulur ve depresyon riski artabilir. Özellikle sonbahar ve kışa geçiş dönemlerinde ortaya çıkan depresyon türüne literatürde, ‘Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu’ (Seasonal Affective Disorder) denir. ’’ duygudurum bozukluğu olan kişiler her yıl aynı dönemde belirgin ruh hali değişiklikleri yaşar, ilkbahar ve yaz aylarında ise tamamen normale döner. Ancak durum basit bir “mevsimsel değişiklik” olarak algılanmamalıdır. Takip edilmeli ve belirtiler birkaç haftadan uzun sürüyorsa veya günlük işlevselliği belirgin şekilde etkiliyorsa, mutlaka bir uzmandan destek alınmalıdır. Aşağıdaki maddeler, bir kaç haftadan fazla zamandır mevcutsa, durum kronikleşmesene bir psikoloğa başvurmanız faydalı olacaktır: Mevsimsel duygudurum bozukluğu olan kişiler her yıl aynı dönemde belirgin ruh hali değişiklikleri yaşar, ilkbahar ve yaz aylarında ise tamamen normale döner. Ancak durum basit bir “mevsimsel değişiklik” olarak algılanmamalıdır. Takip edilmeli ve belirtiler birkaç haftadan uzun sürüyorsa veya günlük işlevselliği belirgin şekilde etkiliyorsa, mutlaka bir uzmandan destek alınmalıdır. Aşağıdaki maddeler, bir kaç haftadan fazla zamandır mevcutsa, durum kronikleşmesene bir psikoloğa başvurmanız faydalı olacaktır: Mevsimsel 1. İsteksizlik, keyif almama (anhedoni), sosyal geri çekilme 2. Sürekli huzursuz ve yorgun hissetme 3. İştah değişikliği, aşırı yeme, kilo alma, karbonhidrat isteği 4. Uyku bozuklukları, aşırı uyuma (hipersomnia), uykuya dalmada zorlanma 5. Yalnızlık, boşluk ve umutsuzluk duyguları 6. Somatik belirtiler (Nedensiz baş ağrıları, mide şikayetleri, halsizlik gibi) 7. Düşük enerji ve konsantrasyon sorunu 8. Kendine zarar verme düşünceleri (Profesyonel destek için en acil sinyaldir.) Özetle; ruh halinizin bir kaç hafta boyunca düzelmemesi, günlük işlevlerin aksaması ve yukarıdaki belirtilerin bir veya bir kaçının varlığı psikolojik bir destek ihtiyacını gösterir. Erken müdahale, daha kısa sürede iyileşme sağlar.